نورپردازی استاندارد سالن های ورزشی

برای طراحی روشنایی مکان هایی مانند مجموعه های ورزشی، بیمارستان ها، منازل مسکونی، ساختمان های اداری و آموزشی، فروشگاه ها، مراکز شهری باید پارامترهای متعددی را در نظر گرفت. در مجموعه های ورزشی کارایی و آرامش بصری اهمیت زیادی دارد. در واقع، اصول طراحی روشنایی بر اساس بینایی انسان است و روشنایی محیط باید با توجه به ساختار و ویژگی های چشم تنظیم شود. از آنجا که در سالن های ورزشی فیلم برداری تلویزیونی نیز ممکن است صورت بگیرد، شدت روشنایی در صفحات عمودی نیز اهمیت شدیدی پیدا می کند. در این مقاله به بررسی طراحی روشنایی مجموعه های ورزشی می پردازیم.

در روشنايی سالن های ورزشی، به ويژه سالن هايی که ورزش های توپی در آنها انجام می شود، علاوه بر شاخص های مورد نظر در طراحی روشنايی، بايد به يک نکته مهم ديگر هم توجه کرد:
مقاومت چراغ ها در برخورد توپ

طراحی نورپردازی اماکن ورزشی یک بحث مهم و تخصصی است. فاکتور‌های مختلفی را باید همزمان سنجید تا نور مورد نیاز فعالیت ورزشی را تأمین کرد. نورپردازی استادیوم فوتبال باید عملکرد بازیکنان، جایگاه تماشاگران، دوربین‌های تلویزیونی و تأمین نور کافی برای داور بازی را در نظر داشته باشد. این‌ها تنها بخشی از اهمیت نورپردازی در اماکن ورزشی هستند.

وقتی از انتخاب بهترین نورپردازی استادیوم صحبت می‌کنیم، دقیقاً از چه چیزی صحبت می‌کنیم؟ روش نورپردازی اماکن ورزشی خیلی بیشتر از فقط قراردادن چراغ در چهارگوشه سالن یا زمین چمن است! عدم توجه به رعایت قوانین و استاندارد‌های نورپردازی، نه‌ تنها هیجانات بازی را کاهش می‌دهد، بلکه روند صحیح بازی و نتیجه نهایی آن تحت‌ تأثیر این نورپردازی ضعیف قرار خواهد گرفت. از طرف دیگر، بیشتر طرفداران مسابقات ورزشی از پشت گیرنده‌های خود نتیجه یک مسابقه را دنبال می‌کنند. ازآنجایی‌ که هزینه هنگفتی برای پخش تلویزیونی پرداخت می‌شود، یک نورپردازی ضعیف می‌تواند کیفیت بازی را از زمین تا آسمان تغییر دهد.

مسابقات ورزشی می‌توانند در هر ساعتی از شبانه‌ روز برگزار شوند و خیلی مهم است که تفاوت نور روز و شب برای بازیکنان و تماشاچیان نامحسوس باشد. با رعایت استاندارد روشنایی و انتخاب لامپ مناسب سالن ورزشی و استادیوم‌ها، این امر ممکن می‌شود. بااین‌حال تحقق این کار به تخصص و درنظرگرفتن فاکتور‌های زیادی بستگی دارد.

نورپردازی فضای ورزشی نیازمند طراحی دقیق میزان روشنایی و انتخاب منبع نور مناسب است. نورپردازی در اماکن ورزشی به منظور ایجاد یک محیط امن برای انجام فعالیت های ورزشی انجام می گردد.

 بسیاری از اماکن ورزشی دارای جایگاه تماشاچیان می باشند و تصویربرداری نیز در این سالن ها انجام می شود بنابراین نورپردازی و میزان روشنایی این فضاها باید به گونه ای باشد که استانداردهای لازم برای دید مناسب تماشاچیان و همچنین کیفیت استاندارد تصویربرداری را در پی داشته باشد.

معمولاً به دلایل اقتصادی بسیار از سالن های ورزشی مثل سالن های والیبال، بسکتبال، فوتبال داخل سالن، کشتی و ورزش های رزمی را به صورت چند منظوره می سازند. به عنوان مثال از یک سالن ممکن است برای مسابقات والیبال، بسکتبال، هندبال و … استفاده شود. در چنین سالن هایی موارد زیر باید رعایت شود:

• روشنایی یکنواخت در کل سالن اهمیت زیادی دارد. وجود اختلاف بین شدت روشنایی نقاط مختلف باعث محدود شدن دید بازیکنان می شود.
• به منظور محدود کردن خیرگی ناشی از نور چراغ در سالن های والیبال، نباید چراغ ها را به صورت مستقیم بالای سالن نصب نمود.
• در سالن های بسکتبال، چراغ ها را نباید داخل دایره ای به شعاع ۴ متر حلقه بسکتبال نصب نمود.
• در مورد کشتی و ورزش های رزمی، از آنجا که کوچکترین حرکات حریف برای بازیکنان اهمیت دارد، باید شدت روشنایی در صفحات عمودی به همان اندازه شدت روشنایی در صفحات افقی باشد.
• در برخی موارد ممکن است از چنین سالن هایی برای برگزاری سایر مراسم، نظیر جشن، کنسرت موسیقی و … نیز استفاده شود. برای این منظور لازم است روشنایی اضافی برای چنین کاربردهایی پیش بینی شود.
• با توجه به احتمال برخورد توپ با بدنه چراغ، لازم است بدنه چراغ دارای حفاظ مناسبی باشد که از برخورد توپ با لامپ و آسیب رساندن به چراغ جلوگیری کند.