در راستای بهینه سازی سیستم های روشنایی معابر، در ابتدا لازم است مشکلات و کمبود های موجود را شناخت و سپس در صدد رفع آن ها اقدامات لازم را انجام داد. برای نصب و راه اندازی تجهیزات روشنایی خیابان ها و رسیدن به بهترین انتخاب باید گزینه های موجود را از سه دیدگاه متفاوت بررسی کرد: دیدگاه مهندسی، اقتصادی و معماری.
دیدگاه مهندسی شامل سه دسته از پارامترها می باشد: پارامترهای فتومتریک، پارامترهای الکتریکی و پارامترهای مکانیکی.
۱- پارامترهای فتومتریک
از دید مهندسی روشنایی یک سیستم خوب باید شرایطی چون کافی بودن میزان نور رسیده به سطح خیابان، یکنواخت بودن توزیع نور در سطح خیابان و نیز عدم خیرگی چشم رانندگان توسط منابع نوری را برآورده نماید. برای رسیدن به مناسب ترین انتخاب، شرکت تولید کننده باید مواردی شامل منحنی های پخش نور قطبی، چگونگی توزیع شدت روشنایی درسطح های عمودی و افقی، منحنی های ایزولوکس و ایزوکاندلا، را در اختیار تامین کنندگان قرار دهد. همچنین یکی از مواردی که بسیار حائز اهمیت است، دانستن این نکته است که بر خلاف سایر طرح های روشنایی که در آن ها کارکرد اصلی روشنائی، روشن کردن اشیاء هدف است، در روشنایی معابر کارکرد سیستم روشنایی، روشن نمودن پس زمینه اشیا هدف است. چشم راننده به واسطه اختلاف درخشندگی پس زمینه (خیابان) با شی هدف (عابر پیاده) می‌تواند شی هدف را تشخیص دهد. با این اوصاف چند نمونه از مشکلات فتومتریک چراغ ها عبارت است از:
۱-۱ پایین بودن بهره نوری چراغ‌ها
بهره وری نوری عبارت است از نسبت شار نوری تولید شده بر حسب “لومن” به توان مصرفی لامپ بر حسب “وات”. واحد بهره وری نوری “لومن بر وات” می باشد. در بسیاری از چراغ ها مقدار زیادی از انرژی الکتریکی قبل از اینکه به صورت نور از منبع نوری خارج شود به صورت گرما به هدر می رود. در بسیاری از منابع قدیمی مانند بخار سدیم گاهی بهره وری نوری به ۶۰% می رسد؛ که این رقم یعنی حدود ۴۰% از انرژی الکتریکی متاسفانه به هدر می رود. البته این در حالتی است که چراغ نو و تمیز باشد، چرا که عواملی چون آلودگی و فرسودگی در پائین آوردن بهره وری نوری بسیار موثر است.
۲-۱ عدم یکنواختی
لازم است توزیع روشنایی در سطح معابر تا حد ممکن یکنواخت باشد، یعنی نسبت مقدار بیشینه شدت روشنایی به مقدار کمینه آن زیاد نباشد. عدم یکنواختی یکی از مشکلات سیستم های روشنایی معابر عمومی می باشد و علت آن به طور معمول عدم دسترسی طراح به منحنی پخش چراغ ها و نیز نامناسب بودن نحوه پخش نور چراغ های به کار رفته در طرح می باشند. البته شایان ذکر است رسیدن به یکنواختی کامل و صد در صدی امریست که در عمل به دلایل فنی و یا اقتصادی امکان پذیر نیست، از این رو استانداردهایی برای یکنواختی وضع شده است که رعایت آن‌ها برای رسیدن به یکنواختی مناسب الزامیست.
۳-۱ پخش نامناسب نور توسط چراغ ها
چگونگی پخش نور چراغ های خیابانی توسط استاندارد های روشنایی تعیین می شود. معمولا این چراغ ها باید نور را در طول خیابان متمرکز کنند تا با تعداد کمتری چراغ بتوان طول بیشتری از خیابان را روشن کرد، ولی اغلب چراغ ها قسمت زیادی از نور را در زیر چراغ متمرکز می کنند و این خود مشکلاتی مانند روشنایی بیش از حد قسمت پشت چراغ ها را در پی دارد. چنین عواملی کار طراح روشنایی را بسیار سخت تر خواهد کرد.
۲- پارامترهای الکتریکی
همان گونه که پیش از این بیان شد سیستم های روشنایی میزان قابل توجهی از مصرف انرژی الکتریکی را به خود اختصاص می دهند. با توجه به این نکته که سیستم روشنایی معابر از تعداد بسیار زیادی چراغ خیابانی تشکیل می شود، مناسب است ویژگی های یک چراغ خیابانی از نظر چگونگی مصرف انرژی الکتریکی مورد توجه قرار بگیرد. مشخصاتی مانند ولتاژ، جریان و توان مصرفی تجهیزات و ….. موارد هستند که توسط استاندارد های مربوط به مسائل روشنایی فنی بیان می شوند. بدیهی است که سازندگان باید با توجه به مقادیر ذکر شده در استانداردها اقدام به طراحی اجزاء الکتریکی چراغ خیابانی بنمایند. اما یکی از مواردی که معمولا نادیده گرفته می شود مبحث ضریب توان است. پایین بودن ضریب توان باعث می شود که سیستم روشنایی مقدار زیادی بار راکتیو از شبکه بگیرد. افزایش بیش از حد بار راکتیو ضرر های زیادی را به شبکه توزیع وارد می نماید.
۳- پارامترهای مکانیکی
این پارامترها شامل استقامت مکانیکی در قبال تغییرات درجه حرارت، رطوبت و فشار مقاومت در قبال ضربه های مکانیکی می باشد. به خصوص توجه به این مورد در مناطق با شرایط آب و هوایی خاص که دارای رطوبت و یا بارندگی بیشتری نسبت به سایر مناطق هستند، اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند. انتخاب آلیاژها و هیت سینک مناسب در ساخت بدنه ی چراغ ها ضمن برآورده ساختن موارد فوق، نقش بسیاری در قبال دفع حرارت خواهد داشت. تبادل حرارت مناسب خود به تنهایی نقش بسزایی در افزایش عمر سایر اجزا لامپ دارد. در ضمن توجه به جنس رفلکتور و شکل ظاهری نیز در بالا بردن بهره نوری چراغ و همچنین بهبود بخشیدن به پخش نور چراغ بسیار موثر است.
منبع مقاله “بهینه سازی روشنایی معابر” نوشته ی حسین محسنی، مهرداد صمدی، فرهنگ قاسمی افشار
طول موج چیست؟
.jpg)
نظرات مشتریان
تاکنون هیچ نظری برای این مطلب ثبت نشده است